PERSBERICHT
Den Haag, 12 November 2023
28.213 dagen sinds de Japanse capitulatie ongelijk behandeld
Selling a Colonial War
De aap komt uit de mouw. Nederland liet de slachtoffers van Japans geweld vallen als een baksteen. Oud-minister Ben Bot geeft het (eindelijk) op beeld toe.
Lang zorgde het Indische Zwijgen ervoor dat veel mensen niet wisten wat er gebeurde daar, toen, in Nederlands-Indië. Bij de jaarlijkse herdenkingen van de slachtoffers van de Japanse bezetting wordt steeds benadrukt dat de verhalen van toen van groot belang zijn. De tijd dringt: de jonge slachtoffers van toen zijn de oudjes van nu.
Daarom is de film “Selling a Colonial War” die gisteren bij de IDFA in première ging zo belangrijk. Het vertelt messcherp hoe de Nederlandse staat koste wat het kost Nederlands-Indië direct na de Japanse capitulatie wilde behouden, en hoe zij een politiek verhaal verzon om het publiek daarover te misleiden.
In het verlengde van dat verhaal stelde de Nederlandse staat decennialang onterecht dat het erkennen en compenseren van slachtoffers van de Japanse bezetting ingewikkeld en onmogelijk zou zijn. Vorig jaar oordeelde de rechter dat deze ongelijke behandeling van deze oorlogsslachtoffers t.o.v. andere slachtoffers opgelost moet worden. Recent stelden vele Kamerleden, en leden van het Kabinet, dat het toekennen van een compensatie voor het achterblijven van achterstallig loon en individuele schade nooit mag afhangen van de hoogte van het bedrag, maar juist moet bijdragen aan het verminderen van het individuele leed. Dat het lijden voortduurt erkent iedereen.
Als onderdeel van de soevereiniteitsoverdracht in 1949 onderhandelde Nederland dat de nieuwe Republiek Indonesia 4,5 miljard gulden schade aan Nederland moest betalen, en dat de eventueel bij Japan te claimen individuele materiële oorlogsschade van de Nederlanders uit voormalig Nederlands-Indië aan Indonesië werd overgedragen. Vervolgens ontving Nederland in 1956 $10 miljoen smartegeld van Japan en vrijwaarde Nederland Japan nog eens extra van het betalen van de individuele materiële oorlogsschade. Nederland vond het niet nodig haar eigen onderdanen te compenseren. Een schamele schadevergoeding van 415 gulden per persoon werd uitgekeerd aan burgergeïnterneerden en ex-krijgsgevangen. De buitenkampers werden als niet geïnterneerden uitgesloten van de regeling.
Oud-minister van buitenlandse zaken Ben Bot, zelf slachtoffer van Japans geweld, verklaart in Selling a Colonial War dat hij gedurende zijn ministeriële ambtstermijn (2003 – 2007) met toenmalig minister van financiën Zalm en premier Balkenende onderzocht hoe de slachtoffers gecompenseerd zouden kunnen worden, omdat individuele Nederlanders zo duidelijk onvoldoende tegemoet waren gekomen in hun oorlogsverlies. Binnenskamers concludeerden zij dat een gerechtvaardigde compensatie van bijna 100 miljard gulden voor Nederland “catastrofaal” zou zijn. En dus deed men, weer, niets. Dat Nederland de slachtoffers niet compenseert blijkt dus direct af te hangen van de hoogte van het bedrag. Weer tracht Nederland haar volk te misleiden.
Dat compensatie catastrofaal zou zijn is moeilijk te doorgronden. Inmiddels zijn de meeste slachtoffers al overleden, en op een jaarbegroting van € 330 miljard kan het niet lastig zijn om in een Nederlandse Japanse Ereschuld te voorzien, zoals indertijd (1950/51) de Nazi-slachtoffers onder de Wet Materiële Oorlogsschade tegemoet zijn gekomen.
De Nederlandse regering moet eindelijk erkenning en compensatie geven aan de slachtoffers en hun nazaten, een gemeenschap van 2 miljoen Nederlanders. De inmiddels demissionaire regering wijst desondanks nog steeds individuele compensatie af. Portefeuillehouder Staatssecretaris van Ooijen is ervan overtuigd dat alleen collectieve maatregelen het leed van de slachtoffers kunnen verminderen. Hij laat desgevraagd echter onbeantwoord wat die collectieve maatregelen dan concreet zijn, en hoe deze het leed werkelijk verminderen. En dat lijden en verdriet duren al ruim 80 jaar.
Ook voor een demissionaire regering is er alle reden de erkenning en compensatie direct en volledig te geven. Gelijke behandeling en compensatie zijn immers niet politiek controversieel, ze zijn moreel, barmhartig en grondwettelijk.
Stichting Japanse Ereschulden
Gekopieerd aan de lijsttrekkers van de aanstaande Tweede Kamer verkiezingen
Comments